در حالی که حدود ۴۰ روز به آغاز سال تحصیلی جدید و بازگشایی مدارس باقی مانده است، شاهد این هستیم که بازار لوازمالتحریر با افزایش قیمتهای عجیب و غریبی روبهرو شده به طوری که حتی برای خرید دفتر مشق نیز باید هزینه زیادی را پرداخت کرد. این در حالی است که برخی کارخانههای ماشینی تولید دفتر مشق برای واردات کاغذ ارز دولتی و نیمایی گرفتند اما مشخص نیست که به چه علت قیمت دفاتر با افزایش قابل توجهی در بازار روبهرو شده است.
به
نظر میرسد که افزایش قیمت نوشتافزارها پیامد مستقیم گرانی کاغذ و نوسان
نرخ ارز در بازار است. بر این اساس در حال حاضر نه تنها مصرفکنندگان بلکه
تولیدکنندگان هم نمیدانند چه آیندهای پیش روی آنهاست و بازار چه تحولاتی
را تجربه خواهد کرد. آن هم در شرایطی که چیزی به آغاز سال تحصیلی باقی
نمانده و خرید دفتر و کتاب مدرسه یکی از پیشنیازهای اصلی دانشآموزان و
محصلان به حساب میآید. این در حالی است که بازار دیگر مایحتاج مورد نیاز
دانشآموزان از جمله پوشاک نیز بینصیب از گرانیها نبوده به طوری که برای
خرید لباس مدرسه و کیف و کفش نیز باید هزینههای زیادی را متحمل شد. اما
آنچه در حال حاضر به شدت انتقاد مردم را به دنبال داشته، افزایش قیمت قابل
توجه دفاتر مشق در بازار است.
به گفته برخی فعالان بازار لوازمالتحریر،
قیمت دفتر مشق طی ماههای اخیر با افزایش ۳۰۰ درصدی روبهرو شده در حالی
که قدرت خرید مصرفکنندگان به نسبت سالهای قبل به شدت کاهش پیدا کرده است.
در واقع بلافاصله پس از ایجاد بحران در بازار کاغذ، بازار نوشتافزار و
لوازمالتحریری که با کاغذ در ارتباط است نیز دچار آشفتگی میشود، اما با
توجه به نزدیک بودن ایام مدارس، انتظار میرود که دستکم در شرایط فعلی
دولت فکری برای سر و سامان دادن به بازار لوازمالتحریر کند. در غیر این
صورت حتی خرید لوازم مورد نیاز تحصیل نیز برای برخی اقشار جامعه به امری
نشدنی تبدیل خواهد شد چرا که لوازمی از جمله دفتر مشق جزو کالاهای مصرفی
به حساب میآید که باید در فواصل زمانی کوتاه اقدام به خرید آنها کرد.
عامل گرانی
چند ماهی میشود که گرانی کاغذ، بازار لوازمالتحریر را
نیز تحتالشعاع قرار داده و موجب افزایش قیمت نجومی دفاتر مشق و کتاب در
بازار شده است. در همین خصوص یکی از فروشندگان لوازمالتحریر با بیان اینکه
قیمتها نسبت به سال گذشته با افزایش ۲۰۰ درصدی روبهرو شده است، به «جهان
صنعت» گفت: تولیدکنندگان میگویند که مواد اولیه مورد نیاز آنها برای
تولید کالایی همچون دفتر وارداتی است و آنچه موجب گران شدن دفتر در بازار
شده، به بحران بازار کاغذ و سیاستهای دولت در این خصوص برمیگردد.
احمد
عظیمی اظهار کرد: مردم توان خرید لوازمالتحریر به قیمتهای فعلی را
ندارند و همین موضوع باعث شده که بازار لوازمالتحریر با رکود بیسابقهای
روبهرو شود. به گفته وی، خرید کالاهایی مثل دفتر از پیشنیازهای محصلان
است و مردم چارهای جز خرید آنها ندارند. در این میان امکان فروش اجناس به
قیمت قبل نیز برای ما وجود ندارد چرا که معلوم نیست تا چند روز آینده باید
این کالاها را با چه قیمتی خریداری کنیم. از این رو بازار این روزها با
تنشهای زیادی همراه است. عظیمی با بیان اینکه افزایش قیمت دلار و مواد
اولیه از بهانههای تولیدکنندگان برای گرانی کالاها به حساب میآید، گفت:
دولت باید برای ایجاد تعادل در بازار وارد عمل شود چرا که به نظر میرسد
تولیدکنندگان داخلی نیز با مشکلات زیادی مواجه هستند. به گفته این فروشنده،
قیمت لوازمالتحریر خارجی نیز به شدت با افزایش روبهرو شده و حتی حالا که
قیمت دلار پایین آمده نیز، کالاها به قیمت سابق به فروش میرسد چرا که
فعالان بازار نمیتوانند از آینده پیشبینی خاصی داشته باشند.
احتمال کمبود برخی اقلام
وی
اظهار کرد: به طور کلی در تمام اقلام لوازم تحریر ۶۰ درصد افزایش قیمت نسبت
به سال قبل ایجاد شده است و اقلامی همچون خودکار به دلیل وابسته بودن به
جوهر وارداتی و… چندین بار افزایش قیمت را تجربه کردهاند. این فروشنده
همچنین در مورد وضعیت موجودی کالاهای مورد نیاز محصلان در بازار نیز گفت:
هیچ کمبودی در بازار وجود ندارد و لوازمالتحریر با تنوع زیادی عرضه
میشود، اما نکته قابل تامل این است که هر کسی توانایی خرید اجناس
گرانقیمت را ندارد؛ بنابراین این امکان وجود دارد که تا چند هفته دیگر با
افزایش تقاضا برای خرید دفاتر مشق و نوشتافزار، با کمبود کالاهای با قیمت
مناسب در بازار روبهرو شویم چرا که به هر حال محصلان به دنبال تامین نیاز
خود با قیمتهای مناسب هستند. به گفته وی، ادامه روند موجود میتواند
بازار را بیش از پیش با رکود مواجه کند.
گوش شنوا وجود ندارد
در حالی
نابسامانیهای موجود در بازار کاغذ موجب نگرانی مردم شده است که اقدامات
دولت در راستای تنظیم بازار نتوانسته اندک آرامشی ایجاد کند. این در حالی
است که نبود ثبات در بازار ارز نیز همچنان تولیدکنندگان و فعالان بازار را
در بلاتکلیفی قرار داده و در این بین مصرفکنندگان هستند که باید تاوان
بیثباتیهای اقتصادی را پس دهند. براساس آنچه کارشناسان میگویند، همچنان
کالاهایی که با ارز دولتی وارد کشور شده، به قیمت بازار آزاد به دست مردم
میرسد. در همین خصوص رییس اتحادیه صحافان و لیتوگرافان نیز در مورد دلایل
گران شدن دفتر مشق، گفت: از آبان ماه سال گذشته پیگیر تامین کاغذ مدارس
بودهایم تا با رسیدن به فصل خرید لوازمالتحریر با مشکل کمبود و گرانی در
این حوزه مواجه نشویم. جلیل غفاری رهبر بیان کرد: همچنین در جلسات متعددی
که با حضور مسوولان وزارت صمت و وزارت ارشاد در سال گذشته برگزار شد موضوع
تامین کاغذ مورد نیاز صحافان را بارها اعلام کردیم، اما متاسفانه با وجود
تشکیل کارگروهی در وزارت ارشاد ارز دولتی برای تولید دفتر مشق به صنف
صحافان تعلق نگرفت و کارگروه مذکور در جهت تامین کاغذ مطبوعات و ناشران
تلاش کرد. وی با بیان اینکه متاسفانه گوش شنوایی برای تامین کاغذ صحافان به
نرخ دولتی وجود نداشت، گفت: با وجود اینکه چند تاجر برای تامین نیاز کاغذ
این بخش معرفی شده بود، اما با تغییر قوانین و حذف ارز دولتی از واردات
کاغذ بخش دانشآموزی عملا توافقی برای واردات کاغذ به نرخ ارز دولتی انجام
شده بود متوقف شد، بنابراین تولیدکنندگان دفتر مشق چارهای جز تامین کاغذ
از بازار آزاد را نداشتند.
عرضه به قیمت ارز آزاد
رییس
اتحادیه صحافان و لیتوگرافان با بیان اینکه در حال حاضر هر دفتر مشق ۴۰ برگ
با توجه به خرید هر بند کاغذ به قیمت ۵۰۰ هزار تومان به قیمت ۲۵۰۰ تومان
تهیه میشود، گفت: با محاسبه سود عمدهفروشی و خردهفروشی یک دفتر مشق با
حداقل قیمت چهار هزار تومان به دست مصرفکننده میرسد. غفاریرهبری در پاسخ
به سوالی مبنی بر اینکه شنیده میشود برخی از کارخانههای تولیدکننده
موفق به اخذ ارز دولتی شدهاند، آیا این مطلب درست است، گفت: در حال حاضر
حدود ۸ کارخانه فعال ماشینی تولید دفتر مشق در کشور وجود دارد که سال گذشته
این کارخانهها ارز دولتی برای واردات گرفتند. این کارخانهها تا زمانی که
سال گذشته میتوانستند ارز دولتی برای واردات کاغذ دریافت کنند به آنها
ارز دولتی تعلق گرفت و آن بخشی را هم که باید به صورت نیمایی وارد میکردند
مابهالتفاوت پرداخت کردند. رییس اتحادیه صحافان و لیتوگرافان در پاسخ به
سوال دیگری مبنی بر اینکه اکنون تولیدات این کارخانهها به چه قیمتی وارد
بازار شده است، گفت: با وجود تماس با انجمن آنها جهت کسب اطلاع از قیمت
دفاتر مشق تولیدی توسط این کارخانهها پاسخی دریافت نکردهام و به ما اعلام
کردند که قیمتها در حال بررسی است. اما براساس مطالبی که در بازار مطرح
است، به نظر میرسد این کارخانهها هم عرضه را با قیمت بازار آزاد انجام
میدهند. در حالی که برای توزیع دفاتر این بخش باید نظارتهای لازم از سوی
وزارت صنعت انجام شود تا این دفاتر با قیمت ارز دولتی و نیمایی به
مصرفکننده برسد. وی با تاکید بر اینکه اکنون هیچ مشکلی برای تامین وجود
ندارد و دفاتر مشق مورد نیاز دانشآموزان به وفور در بازار موجود است، گفت:
مشکل افزایش قیمت است. البته همانطور که گفته شد، صنف صحافان برای تولید
کاغذ را به قیمتبندی ۵۰۰ هزار تومان تهیه کردهاند و قیمت تمام شده دفتر
هم برای آنها بالا بوده است.
منبع: روزنامه جهان صنعت