تا کنون در گزارشهای بسیاری به وجوه سیاسی عملکرد اعضای چهارمین دوره فعالیت شورای اسلامی شهر تهران پرداخته شده است.
سید کریم محمدی: به گزارش شبکه خبری صبح تهران؛ تا کنون در گزارشهای بسیاری به وجوه سیاسی عملکرد اعضای چهارمین دوره فعالیت شورای اسلامی شهر تهران پرداخته شده است. از جمله در روزنامه «راه مردم» بارها به وزن سیاسی جناحهای مختلف فعال در شورا پرداختهایم. در اینگونه گزارشها، میزان موفقیت اصولگرایان و اصلاحطلبان در وزنکشیهای سیاسی متبوع این نهاد مانند انتخاب شهردار و همچنین تعیین هیات رییسه مد نظر بوده است. اینکه سال گذشته، اصولگرایان با یارکشی از اردوگاه اصلاحطلبان، شهردار مطلوب خود، محمدباقر قالیباف، را بر صندلی ریاست شهرداری ابقا کردند و در عوض اصلاحطلبان سنگینترین وزنه خود، احمدمسجدجامعی را بر مسند ریاست شورا نشاندند، تحلیلی بود که در آن دست از گزارشها ارائه میشد. اما تا کنون و پس از گذشت یکسال از فعالیت چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران، عملکرد شهری و درونسازمانی اعضای آن چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. در این گزارش، دستاوردهای فراجناحی اعضای شورا را، به عنوان نهادی که باید فارغ از نزاعهای سیاسی و تنها در فکر مصائب زندگی مردم در پایتخت باشد، به بررسی نشستهایم.
بهرهبرداری از تجارب سهسالهدوره چهارم فعالیت شورای اسلامی شهر تهران به زعم اغلب مدیران شهری، مسوولان دولتی و خود اعضای شورا، به دوران پختگی شوراها تعبیر شده است. آنها میگویند آزمون و خطاهای بسیاری در سه سال گذشته صورت گرفته و حالا شوراها و بهخصوص شورای شهر تهران در مرحله برداشت تجربههای پیشین است. هرچند، همه صاحبنظران با وجود اذعان به بلوغ شورای چهارم، اغلب اين جمله را هم اضافه ميكنند كه هنوز شورا تا جايگاه واقعي فاصله بسيار دارد اما اينكه امروز جايگاه شورا به حدي رشد كرده كه در بسياري از تصميمگيريهاي شهري مداخله كرده و از كنار مسائل و اتفاقات بهراحتي عبور نميكند نيز، نقطه عطفي در اين نهاد محسوب میشود.
ترمیم شکاف شورا ـ دولتدر سه دوره پیشین فعالیت شورای شهر تهران، یکی از نقدهایی که همواره مطرح بود، مربوط به عدم تعامل با دولت و شکاف عمیق بین اعضای دولت و اعضای شورا میشد. یکی از نقاط قوت شورای چهارم را شاید بتوان به ترمیم این ضعف مربوط دانست. حضور دولتيها در جلسات شورا به عنوان دستاوردی برای این دوره مطرح است. حميد چيتچيان وزير نيرو، عباس آخوندي وزير راه و شهرسازي، بيژن زنگنه وزير نفت، علياصغر فاني وزير آموزش و پرورش، معصومه ابتكار رئيس سازمان حفاظت محيطزيست، سيدحسين هاشمي استاندار تهران و مسعود سلطانيفر رئيس سازمان گردشگري و ميراث فرهنگي ازجمله اعضاي هيأت دولت هستند كه در يكسال گذشته به شوراي شهر آمدند. همين حضور باعث شد تا اعضاي شوراي شهر مهمترين مطالبات شهروندان پايتخت را مطرح كردند و دولتيها نيز يا به بيان راهكارهايي براي حل مسئله بپردازند يا وعدههايي در اين راستا بدهند. بهطور نمونه زنگنه وزير نفت درخصوص بدهي 2200ميليارد توماني دولت پيشين به شهرداري در حوزه حملونقل عمومي در شورا گفت كه مديران شهري تعداد مورد نياز دستگاههاي اتوبوس و واگنهاي مترو را اعلام كنند تا وزارت نفت دستكم از طريق تهاتر آنها را تأمين كند. اعضاي شورا با همين رويكرد به ديدار رئيس جمهور هم رفتند. دیدار اعضای شورا با رییس جمهور شاید به خودی خود واجد اهمیت ماهوی چندانی نباشد و بتواند به عنوان دیداری بین دو نهاد تعبیر شود اما اين خود نشاندهنده این بود که شورا میتواند و باید در تصميمگيريهاي كلان نقش داشته باشد.
تغییر روی کاغذ یا در زندگی مردم؟از تغییرات بنیادین شورای چهارم نسبت به سه شورای قبلی، علاوه بر افزایش دوبرابری تعداد اعضا، افزايش تعداد كميسيونهاي تخصصي به 6 كميسيون بود؛ كميسيون سلامت و محيطزيست و خدمات شهري، كميسيون معماري و شهرسازي و كميسيون نظارت و حقوقي. گذشته از این تاكنون در شوراي شهر حدود 7 نشست تخصصي با موضوعات مختلف ازجمله شهرسازي، توسعه پايدار، حملونقل و سوخت پاك برگزار شده است. نطق پيش از دستور نيز از ديگر مسائلي است كه اعضا از آن به عنوان امتياز مثبت اين دوره ياد ميكنند. این افزایش کمیسیونها و بالطبع کمیتههای متبوع، و تغییرات عمده، روی کاغذ میتواند به بررسیهای تخصصیتر و جزءنگرانهتر منجر شود، اما باید دید مردم در جزء به جزء فرایند این تغییرات چه عایدی داشتهاند و در روند پیشبرد امور تسریع رخ داده است یا نه؟
وعدهها چه شد؟کمی بیش از یکسال پیش در و دیوار شهر پر بود از شعارهای انتخاباتی کسانی که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری آمده بودند تا یکی از کسانی باشند که رییس جمهور پایتخت را انتخاب میکنند. در میان شعارها از هر جنسی به چشم میخورد: «شهر من! من به تو میاندیشم» و ... . اما از این شعارهای کلی و ویترینی که بگذریم، آنها هر یک وعدههایی را مطرح میکردند و در راستای بهبود کیفیت زندگی در پایتخت داد سخن میدادند. لیستهای فراوانی مطرح شده بود اما با تغییر فضای سیاسی کشور معلوم بود که گوی سبقت را اصلاحطلبان و اصولگرایان خواهند ربود. ورود عمده اعضای این دو جناح، در یکسال اخیر چه میراثی برای شورای شهر تهران بر جای گذاشته است؟
رصدکردن عملکرد شورای شهر تهران در یکسالی که از فعالیت چهارمین دورهاش گذشت، نشان از جدلها و نزاعها و یارکشیهای سیاسی است. آنها در یکسال اخیر یکبار در انتخاب شهردار و دیگربار در دو بار انتخاب هیات رییسه شورا، بازیهای سیاسی بسیاری را طراحی و اجرا کردند. در این میان مردم میپرسند، آن وعدههای انتخاباتی چه شد؟ آیا شورا صرفاً بستری برای قدرتنماییهای سیاسی است؟ وقت شورای شهر تهران چهقدر علاوه بر این جدلهای بیپایان، به پیشرفت طرحهای عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و ورزشی میگذرد؟ آمارها خود گویا هستند.
دیدارهای مردمی یا لابیهای سیاسی؟دیدارهار مردمی اعضای شوراهای شهرها، همواره از آن موارد بوده که به لحاظ ماهیت مورد بررسی قرار گرفته است. مردم دوست دارند، کسانی را که قول دادهاند به آنها خدمت کنند، از نزدیک ببینند. همین احساس، گاه سببساز سوءاستفادههایی شده است تا آنجا که برخی کارکرد «دیدارهای مردمی» را از بین رفته تلقی میکنند. آنها معتقدند، با وجود اینکه دیدارهای مردمی و بازدید از محلها میتواند تعاملساز باشد، اما گاه صرفاً برای ارضای آن احساس نزد شهروندان انجام میشود و کارکرد و خروجیِ مطلوبی ندارد. شاید از همین رو بودکه محمد مهدی تندگویان سخنگوی کمیسیون شهرسازی و معماری شورا، در جریان برگزاری یکی از جلسات شورا خواستار ساماندهی دیدارهای مردمی اعضا شورا در مناطق شد. علاوه بر او،مهدی چمران، رییس شورا نیز درخصوص ساماندهی دیدارهای مردمی اعضا گفته: «در دورههای قبل، حضور اعضای شورا در مناطق به صورت دورهای انجام میشد و هر عضو به صورت پراکنده و کاملاً اتفاقی در مناطق شهرداری حضور پیدا میکرد. میتوانیم چنین شیوهایی را پیش بگیریم». اینها همه در حالی است که در شنیدهها و خبرهای در گوشی غیررسمی همواره خبرهایی از دیدارهای خصوصی اعضای شورا با دانهدرشتهای سیاسی و اقتصادی به گوش میرسد. تازهترین این خبرها هم مربوط به خبری تاییدنشده است که حاکی از دیدار جمعی از اعضای شورا با محسن هاشمی است.