آخرین اخبار
كدخبر: ۳۸۰۳۷
تاريخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۹۴ - ۱۲:۰۴
نسخه چاپي
ارسال به دوستانمیزان حضور توریست در ایران چه میزان است؟ آیا ایران همچنان میتواند یکی از پتانسیلهای گردشگری منطقه باشد؟ ما تا چه میزان توانستهایم از ظرفیتهای گردشگری کشور استفاده کنیم؟این ها سوالات مهمی است که در این گزارش سعی شده بدانها پاسخ داده شود. واقعیت این است که از تواناییهای بالقوه تا بالفعل صنعت توریسم در ایران فاصله زیادی است.
به گزارش صبح تهران به نقل از روزنامه راه مردم - این خلأ اساسی موجب شده تا ایران نتواند از داین پتانسیلها به خوبی استفاده کند. این در حالی ست که بنا بر همین ظرفیتها، کشور ما به یقین میتواند یکی از قطبهای مهم گردشگری نه تنها در منطقه بلکه در جهان باشد.
تعداد کل گردشگران جهان چه قدر است؟ / سهم ایران چند درصد است؟
بر اساس آخرین گزارشهای سازمانهای بین المللی مرتبط با گردشگری با افزایش 43 میلیونی گردشگران در سال قبل، تعداد کل گردشگران جهان حدود 1.2 میلیارد نفر است.
تعداد کل گردشگران جهان هر ساله در حال افزایش است بعید نیست این تعداد با افزایش و پیشرفت وسایل حملونقل عمومی گسترش ارتباطات تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۸ میلیارد نفر برسد. بنا به گزارش وورد توریسم ریپورت تعداد گردشگران هر سال به طور میانگین ۴۳ میلیون نفر افزایش مییابد.
انتظار میرود با تغییر مقاصد گردشگری برتر جهان، کشورهای در حال توسعه آسیایی، پاسیفیک، آفریقایی و خاورمیانه شاهد بیشترین میزان گردشگر باشند.
اروپا هم با حفظ جایگاه پیشتاز خود در جذب گردشگران قارههای مختلف، میزان سفرهای هوایی افزایش خواهد یافت و این سفرها به رایجترین نوع سفر تبدیل خواهد شد. هماکنون سفرهای هوایی کمترین میزان سفر را در جهان تشکیل میدهد.
در حال حاضر کشورهای زیر بیشترین آمار گردشگر را به خود اختصاص داده اند؛
ردیف کشور تعداد گردشگر ورودی
1 فرانسه 85 میلیون
2 آمریکا 70 میلیون
3 چین 58 میلیون
4 اسپانیا 57 میلیون
5 ایتالیا 47 میلیون
6 ترکیه 36 میلیون
7 آلمان 35 میلیون
8 انگلیس 30میلیون
9 روسیه 26 میلیون
10 مالزی 25 میلیون
اژدهای مهربان چینی در آسمان گردشگری
از هر 10 گردشگر جهان یک نفرچینی است که تنها درسال گذشته میلادی، 129 میلیارد دلار پول به کشورهای مختلف سرازیر کردند.با این حال این میزان گردشگر هنوز 4 درصد از کل جمعیت میلیاردی چین است.
به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی طبق بررسیهای منتشر شده ازسوی موسسه تحقیقات گردشگری چین در آلمان، تعداد پروازها از کشور چین به نقاط مختلف جهان اکنون به بیش از 97.3 میلیون در سال 2013 رسیده است که 9 برابر بیشتر از سال 2000 است.
برای درک بهتر این رقم سرسام آور بهتر است درنظرآوریم که این میزان به معنی آن است که از هر 10 گردشگر بینالمللی درجهان یک نفر چینی است. چینیهای مسافر همچنین حدود 129 میلیارد دلار در سال 2013 درکشورهای مختلف جهان، پول خرج کردند که 26 درصد بیشتر از سال گذشته بود. این رقم همچمنین به مراتب بیشتر از 86 میلیارد دلار پولی است که گردشگران امریکایی درهمان سال خرج کردند. بنابراین گردشگران عاشق سفر چینی اکنون بیش از هر کشور دیگری در سال پول خرج میکنند. پس اکنون قابل درک است که چرا گردشگران چینی مبدل به یک کالای پرسود شدهاند که هرکشوری میکوشد بیش از پیش سهمی از آن بردارد.
سهم ایران از کیک
متاسفانه قطعه ایران از کیک پر حجم و خوش طعم گردشگری یک برش بسیار باریک بیشتر نیست.
مسئولان گردشگری کشور از ورود چهار میلیون و 126 هزار گردشگر خارجی در ده ماهه اول سال به کشور خبر می دهند این آمار نشان می دهد که میزان ورود گردشگران خارجی به کشور نسبت به مدت مشابه، 21 درصد رشد داشته است.
بر اساس این گزارش کشورهای اول در تعداد گردشگر خارجی ورودی، عراق آذربایجان، افغانستان، ترکیه، پاکستان، ترکمنستان، عربستان سعودی، کویت و هندوستان بوده استاز این تعداد حدود دو میلیون و 500 هزار نفر از آنها با منظورهای خاص گردشگری به کشور آمده اند که سفر به منظور زیارت در اولویت آنها بوده است.
این آمار نشان می دهدکه سهم ایران از تعداد رو به تزاید گردشگران جهان حدود 0.33 تا 0.34 درصد است.
جدول زیر وضعیت 5 کشور برتر خاورمیانه را نشان می دهد. گفتنی است که آمارهای مصر و کشور سوریه در دو سال اخیر کاهش جدی داشته و ایران به دلیل خروج سوریه از لیست به جمع 5 کشور اول رسیده است؛
ردیف کشور گردشگر ورودی
1 عربستان 17 میلیون
2 مصر 10 میلیون
3 امارات 9 میلیون
4 اردن 5 میلیون
5 ایران 4 میلیون
ایران همچنین از حدود 70 تا 80 میلیون گردشگر چینی که هر سال به قصد مسافرت از کشور خارج می شوند سهم اندکی دارد در صورتی که با جذب گردشگران خوش خرج چینی و با وجود به قراردادهای بی شمار گردشگری بین دو کشور می توان امیدوار بود که این صنعت تعیین کننده در کشور ما از رکود و رخوت چندین ساله خود به در آمده و جایگاه شایسته خود را در سطح جهان پیدا کند.
افزایش 3 برابری حضور توریست اروپایی در ایران
حضور توریست اروپایی در 9 ماه سال جاری میزان در کشورمان سه برابر شده است. این خبری بود که اواخر سال گذشته مخابره شد.سعید شیرکوند معاون سرمایهگذاری سازمان میراث فرهنگی چهارشنبه 15بهمن در یازدهمین همایش زنان کارآفرین در بم اظهار داشت: گردشگری در اقتصاد برخی جوامع به ویژه کشور ما مورد غفلت قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: در گذشته متاسفانه حضور بانوان در عرصه اجتماعی کم رنگ بود و با تلاشهایی که در چند سال گذشته انجام شد، این رویکرد تغییر کرده و تاثیر حضور زنان در پیشرفت جامعه نيز به تثبیت رسیده است.
معاون برنامهریزی سرمایهگذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری عنوان کرد: در عرصههای سیاسی کشور شاهد هستیم، زنان ما حضورنسبتاً فعالی دارند در حالی که در برخی کشورها از جمله مصر در وقایع انقلاب نقش تاثیرگذاری نداشتند. شیرکوند ابراز داشت: در 9 ماه سال جاری میزان حضور توریست اروپایی درکشور سه برابر شده و هیچ یک از نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کشور گزارشی ازتخلف و هنجارشکنی این افراد نداشتند. این مسئول در پایان خاطرنشان كرد: در کشور ما به دلایل وجود ذخایر نفتی به بحث گردشگری توجه زیادی نشده و ما از لحاظ اقتصادی در حوزه گردشگری نتوانستیم بهره زیادی ببریم.
سهم ايران از بازار "گردشگرى" در سال هاى آتى چه ميزان خواهد بود؟
براساس آمارهاى سازمان جهانى گردشگرى و يونسكو، در شرایطی که ايران به دليل برخوردارى از جاذبه هاى پرتعداد در سایه تمدنى كهن مى تواند جزء ۱۰ كشور اول دنيا به لحاظ ورود گردشگر باشد اما طبق آمارهاى گردش مالى سالانه صنعت توريسم در جهان ، كشور ايران كمتر از يك دهم درصد این گردش مالی را به خود اختصاص داده است.
گزارشات WTO حاكى از آن است كه درآمد خاورميانه از صنعت توريسم در سال ۲۰۱۴ حدود ۷۰۰ ميليارد دلار برآورد شده است. با در نظر گرفتن اين ارقام و همچنين با تلاش كشورهاى عربى و به خصوص امارات كه به عنوان چهارمين قطب گردشگرى جهان شناخته شده ، سؤال اينجاست كه سهم ايران از بازار گردشگرى در سال هاى آتى چه ميزان خواهد بود؟
منطقه خاور میانه به دلیل مسائل سیاسی و نظامی در سال های اخیر دچار تغییرات فراوان در زمینه جلب و ورود گردشگر بوده و علیرغم تمام مشکلات سرعت رشد خود را حفظ کرده است. كشور مصر نيز عرضه كننده محصولات گردشگري فرهنگي ، عربستان صرفا مذهبي ميباشد که اين مواهب، با وجود مشكلات، سياسي و نظامي اين کشورها، صنعت گردشگري آن ها را تضمين ميكند و كشورهاي امارات ، مصر و عربستان با 70 درصد از كل درآمد گردشگري در خاورميانه طلايهدار هستند.
کشورهایی مانند امارات و ... که در حال حاضر عنوان کشور توریستی را یدک میکشند، در شرايطي گوی سبقت را از ما ربودهاند که جاذبههای تاریخی، باستانی و طبیعی ایران فراوانتر است ولي به علت مشكلات اقتصادي و سياست هاي داخلي هنوز توفيقي در جذب توريسم نداشته و از صحنه رقابت بينالمللي بازمانده است. براساس آمارهاى سازمان جهانى گردشگرى و يونسكو، در شرایطی که ايران به دليل برخوردارى از جاذبه هاى پرتعداد در سایه تمدنى كهن مى تواند جزء ۱۰ كشور اول دنيا به لحاظ ورود گردشگر باشد اما طبق آمارهاى گردش مالى سالانه صنعت توريسم در جهان ، كشور ايران كمتر از يك دهم درصد این گردش مالی را به خود اختصاص داده است. در حالی که همه ی آمار و ارقام گویای سیر رو به رشد و پرشتاب صنعت گردشگری در جهان است، صنعت گردشگری در ایران، طی سالیان گذشته نه تنها به سهم قابل قبولی در محاسبه درآمد ملی دست نیافته بلکه هر سال با افول بیشتری مواجه می شود اين در حاليست که با توجه به برنامه ريزي هاي كلان دولت براي جذب دو درصد از گردشگران بين المللي كه رقمي بالغ بر 20 ميليون تن را در بر مي گيرد، حال با سياست هاي عمده دولت، چه سرنوشتي در انتظار گسترش توريسم در ايران است ؟
با وجود جاذبه هاي تاريخي بي نظير در سطح جهان ، جلوه بی همتای موهبت هاي طبيعي این سرزمین چون طبیعت چهار فصل و اكوسیستم های طبیعی و... هنوز امکان بهره برداری از این ثروت عظیم فراهم نشده و هر روز شاهد نابودی بخشی از این ثروت ملی هستیم و همچنان صنعت توریسم ایران گرفتار تنگناها و چالش ها باقی مانده است!
رونق جهانگردی و گردشگری در مسیر جاده ابریشم ، کاروانسراها، چاپارخانههای قدیمی ايران در سايه افزایش امنیت، توسعه راههای ارتباطی مناسب و تاسیسات متعددی جامانده است.
در سال۱۳۱۴ شمسی برای اولینبار ادارهای به نام «اداره جلب سیاحان خارجی و تبلیغات» در وزارت کشور و به دنبال آن نخستین آژانس جهانگردی ایران در سال۱۳۱۹ شمسی و در نهايت سازمان ميراث فرهنگي، صنایعدستی و گردشگري تاسيس شد. حضور متوليان و فعالان در سازمان ميراث فرهنگي، صنایعدستی و گردشگري مي توانست نويد بخش آينده روشنتري براي گردشگري اين مرز و بوم باشد که متاسفانه مجموع اخبار منتشر شده در سال هاي اخير نشانگر اين است که درآمد کشورهای خارجی از توریست ایرانی چهار برابر درآمد ایران از توریست خارجی است. امروزه بیش از هر زمان دیگری تعداد مقصدهایی که خود را آماده پذیرایی از گردشگران می کنند در حال افزایش است و کشور های منطقه با توليد محصولات توريستي، ساخت جاذبه های گردشگری و سرمایه گذاری در پروژه هاي گردشگري جديدي در راستای توسعه این صنعت رقابت می کنند، در حالی که در ایران که یکی از چهار تمدن کهن بشری است، منازعه میراث فرهنگی وگردشگری بر سر نوع کاربری ابنیه تاریخی موجود با شهرداری ها و سازمان ها و وزارت خانه ها ادامه دارد و در این میان چکش عدالت بر سر آثار تاریخی و گردشگری فرود می آید. صنعت گردشگری علاوه بر تاثیرگذاری در ابراز هویت ملی و ایجاد امنیت اجتماعی، موجب ارتقای ابعاد وسیع اقتصادی از جمله ایجاد فرصت های شغلی، درآمدزایی، کاهش فقر و گسترش عدالت اجتماعی و رفاه در جامعه می شود به طوری که توسعه صنعت گردشگری در زنجیره جهانی گردشگری مقدمه ای بر توسعه سرمایه گذاری دیگر بخش های اقتصادی خواهد بود.
مشکل اصلی این است که هنوز گردشگری به مثابه یک صنعت جایگاه خود را در اقتصاد کشور نیافته و مالک بزرگترین منابع نفت در جهان هنوز نتوانسته دلبستگی خود را به این منابع عظیم قطع کند و صحبت ها از قطع وابستگی اقتصادی به درآمدهای نفتی و ... را در حد سخنرانی ها و اخبار و تحليل ها باقي گذاشته است . مقایسه صنعت گردشگری ایران با کشورهایی همچون خاورمیانه، نقل محافل گردشگران ایرانی است. به طوريكه سالهاست این سوال در ذهن ما برجسته شده که چه مسیری را طی کنیم تا ایران نیز از صنعت توریسم و گردشگری بهره بیشتری ببرد؟ با این وجود، به نظر میرسد که تمرکز فراوان بر مقوله جذب گردشگران خارجی، ما را از توجه به رونق بخشیدن به گردشگری داخلی غافل داشته است؛ مقولهای که میتواند تمريني براي تقویت زیرساختهای گردشگری در کشور محسوب شده و در بلندمدت بستر مناسبی برای پذیرایی از گردشگران خارجی را ایجاد کند. امروزه رقابت میان کشورها در حوزه گردشگری به وجود جاذبه ها خلاصه نمی شود بلکه در چگونگی بازارسازی و بازارداری در گردشگری و جذب گردشگران و پاسخگویی به انتظارات آن هاست، در حالي که مهم ترين عنصر در صنعت گردشگری توليد محصولات توريستي است، اگر به داشته ها و ظرفیت های موجود در کشور بسنده کنیم، گردشگران به محصول وفادار نمی مانند و در نهایت برای تکرار تجربه باز نخواهند گشت.
نکته اي كه بسياري از کارشناسان و صاحبنظران صنعت گردشگري بر آن تاکيد دارند، خلاقیت و نوآوری در خدمات و ارائه محصول جدید در جهت حفظ بازار گردشگري است كه تا به امروز مغفول مانده!
جاذبههای گردشگری تنها یکی از معیارهای ورود گردشگر به یک کشور است و تبلیغات، تسهیلات و سیاستهای کلی در یک کشور هر کدام میتوانند سهم عمدهای در جذب گردشگر داشته باشند. ساليان متمادي به دلایل سیاسی یا دیگر دلایل، تبلیغات منفی در رسانههای خارجی به منظور مخدوش کردن چهره ايران و منزوی نمودن کشورمان در سطح بین المللی ادامه دارد در حالي که هيچ تلاشي موثري از سوي مسئولان صنعت گردشگري در کشور در جهت معرفی درست چهره واقعی کشورمان صورت نگرفته است. اين در حالي است که به رغم تلاش رسانه خارجي براي مخدوش کردن چهره کشورمان گردشگران خارجی با تجربه سفر به ايران، با زدودن تصوير ساختگي رسانه هاي خارجي ديدگاهشان نسبت به ايران تغییر مي يابد.
در این زمینه می توان از طرح همکاری سفرا و رایزنان فرهنگی که دير زماني است به فراموشي سپرده شده، در جهت روشن نمودن افکار جهانی و معرفی پتانسيل هاي گردشگري ايران بهره برد تا شاهد افزايش آمار گردشگران بين المللي در کشور باشيم. صنعت جهانگردی به عنوان فعالیت خدماتی، به میزان زیادی به افرادي وابسته است که در آن صنعت کار می کنند، اين در حالي که در صنعت گردشگري کشور جاي خالي نیروی انسانی کارآزموده و متخصص در امور جهانگردی در مؤسسات جهانگردی (از قبیل هتلها، کارکنان آژانسها و راهنمایان گردشگری) کاملا محسوس است. از آنجا که تربيت نيروي انساني کارآمد و ماهر ميتواند هر کشوري را به شاخصه هاي توسعه يافتگي نزديکتر کند، نيازمند برنامهريزي و سرمايهگذاري دراز مدت در عرصههاي مختلف مهارتي و ايجاد بسترهاي مناسب است.
بنابراين با برنامه ریزی و سیاستگذاري دولت در سال هاي آتي در خصوص تقويت فضای تخصصي گردشگری مي توان تحقق توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تربیت نیروی متخصص و کارآمد همگام با تحولات بين المللي درجهت افزایش کار آيی و اثر بخشی كاركنان را شاهد باشيم.
نکته آخر اينکه گردشگری ایران در سالهای آینده وضعیت نامطلوبي خواهد داشت، اگر که تنها نظاره گر باشيم.
تعداد کل گردشگران جهان چه قدر است؟ / سهم ایران چند درصد است؟
بر اساس آخرین گزارشهای سازمانهای بین المللی مرتبط با گردشگری با افزایش 43 میلیونی گردشگران در سال قبل، تعداد کل گردشگران جهان حدود 1.2 میلیارد نفر است.
تعداد کل گردشگران جهان هر ساله در حال افزایش است بعید نیست این تعداد با افزایش و پیشرفت وسایل حملونقل عمومی گسترش ارتباطات تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۸ میلیارد نفر برسد. بنا به گزارش وورد توریسم ریپورت تعداد گردشگران هر سال به طور میانگین ۴۳ میلیون نفر افزایش مییابد.
انتظار میرود با تغییر مقاصد گردشگری برتر جهان، کشورهای در حال توسعه آسیایی، پاسیفیک، آفریقایی و خاورمیانه شاهد بیشترین میزان گردشگر باشند.
اروپا هم با حفظ جایگاه پیشتاز خود در جذب گردشگران قارههای مختلف، میزان سفرهای هوایی افزایش خواهد یافت و این سفرها به رایجترین نوع سفر تبدیل خواهد شد. هماکنون سفرهای هوایی کمترین میزان سفر را در جهان تشکیل میدهد.
در حال حاضر کشورهای زیر بیشترین آمار گردشگر را به خود اختصاص داده اند؛
ردیف کشور تعداد گردشگر ورودی
1 فرانسه 85 میلیون
2 آمریکا 70 میلیون
3 چین 58 میلیون
4 اسپانیا 57 میلیون
5 ایتالیا 47 میلیون
6 ترکیه 36 میلیون
7 آلمان 35 میلیون
8 انگلیس 30میلیون
9 روسیه 26 میلیون
10 مالزی 25 میلیون
اژدهای مهربان چینی در آسمان گردشگری
از هر 10 گردشگر جهان یک نفرچینی است که تنها درسال گذشته میلادی، 129 میلیارد دلار پول به کشورهای مختلف سرازیر کردند.با این حال این میزان گردشگر هنوز 4 درصد از کل جمعیت میلیاردی چین است.
به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی طبق بررسیهای منتشر شده ازسوی موسسه تحقیقات گردشگری چین در آلمان، تعداد پروازها از کشور چین به نقاط مختلف جهان اکنون به بیش از 97.3 میلیون در سال 2013 رسیده است که 9 برابر بیشتر از سال 2000 است.
برای درک بهتر این رقم سرسام آور بهتر است درنظرآوریم که این میزان به معنی آن است که از هر 10 گردشگر بینالمللی درجهان یک نفر چینی است. چینیهای مسافر همچنین حدود 129 میلیارد دلار در سال 2013 درکشورهای مختلف جهان، پول خرج کردند که 26 درصد بیشتر از سال گذشته بود. این رقم همچمنین به مراتب بیشتر از 86 میلیارد دلار پولی است که گردشگران امریکایی درهمان سال خرج کردند. بنابراین گردشگران عاشق سفر چینی اکنون بیش از هر کشور دیگری در سال پول خرج میکنند. پس اکنون قابل درک است که چرا گردشگران چینی مبدل به یک کالای پرسود شدهاند که هرکشوری میکوشد بیش از پیش سهمی از آن بردارد.
سهم ایران از کیک
متاسفانه قطعه ایران از کیک پر حجم و خوش طعم گردشگری یک برش بسیار باریک بیشتر نیست.
مسئولان گردشگری کشور از ورود چهار میلیون و 126 هزار گردشگر خارجی در ده ماهه اول سال به کشور خبر می دهند این آمار نشان می دهد که میزان ورود گردشگران خارجی به کشور نسبت به مدت مشابه، 21 درصد رشد داشته است.
بر اساس این گزارش کشورهای اول در تعداد گردشگر خارجی ورودی، عراق آذربایجان، افغانستان، ترکیه، پاکستان، ترکمنستان، عربستان سعودی، کویت و هندوستان بوده استاز این تعداد حدود دو میلیون و 500 هزار نفر از آنها با منظورهای خاص گردشگری به کشور آمده اند که سفر به منظور زیارت در اولویت آنها بوده است.
این آمار نشان می دهدکه سهم ایران از تعداد رو به تزاید گردشگران جهان حدود 0.33 تا 0.34 درصد است.
جدول زیر وضعیت 5 کشور برتر خاورمیانه را نشان می دهد. گفتنی است که آمارهای مصر و کشور سوریه در دو سال اخیر کاهش جدی داشته و ایران به دلیل خروج سوریه از لیست به جمع 5 کشور اول رسیده است؛
ردیف کشور گردشگر ورودی
1 عربستان 17 میلیون
2 مصر 10 میلیون
3 امارات 9 میلیون
4 اردن 5 میلیون
5 ایران 4 میلیون
ایران همچنین از حدود 70 تا 80 میلیون گردشگر چینی که هر سال به قصد مسافرت از کشور خارج می شوند سهم اندکی دارد در صورتی که با جذب گردشگران خوش خرج چینی و با وجود به قراردادهای بی شمار گردشگری بین دو کشور می توان امیدوار بود که این صنعت تعیین کننده در کشور ما از رکود و رخوت چندین ساله خود به در آمده و جایگاه شایسته خود را در سطح جهان پیدا کند.
افزایش 3 برابری حضور توریست اروپایی در ایران
حضور توریست اروپایی در 9 ماه سال جاری میزان در کشورمان سه برابر شده است. این خبری بود که اواخر سال گذشته مخابره شد.سعید شیرکوند معاون سرمایهگذاری سازمان میراث فرهنگی چهارشنبه 15بهمن در یازدهمین همایش زنان کارآفرین در بم اظهار داشت: گردشگری در اقتصاد برخی جوامع به ویژه کشور ما مورد غفلت قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: در گذشته متاسفانه حضور بانوان در عرصه اجتماعی کم رنگ بود و با تلاشهایی که در چند سال گذشته انجام شد، این رویکرد تغییر کرده و تاثیر حضور زنان در پیشرفت جامعه نيز به تثبیت رسیده است.
معاون برنامهریزی سرمایهگذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری عنوان کرد: در عرصههای سیاسی کشور شاهد هستیم، زنان ما حضورنسبتاً فعالی دارند در حالی که در برخی کشورها از جمله مصر در وقایع انقلاب نقش تاثیرگذاری نداشتند. شیرکوند ابراز داشت: در 9 ماه سال جاری میزان حضور توریست اروپایی درکشور سه برابر شده و هیچ یک از نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کشور گزارشی ازتخلف و هنجارشکنی این افراد نداشتند. این مسئول در پایان خاطرنشان كرد: در کشور ما به دلایل وجود ذخایر نفتی به بحث گردشگری توجه زیادی نشده و ما از لحاظ اقتصادی در حوزه گردشگری نتوانستیم بهره زیادی ببریم.
سهم ايران از بازار "گردشگرى" در سال هاى آتى چه ميزان خواهد بود؟
براساس آمارهاى سازمان جهانى گردشگرى و يونسكو، در شرایطی که ايران به دليل برخوردارى از جاذبه هاى پرتعداد در سایه تمدنى كهن مى تواند جزء ۱۰ كشور اول دنيا به لحاظ ورود گردشگر باشد اما طبق آمارهاى گردش مالى سالانه صنعت توريسم در جهان ، كشور ايران كمتر از يك دهم درصد این گردش مالی را به خود اختصاص داده است.
گزارشات WTO حاكى از آن است كه درآمد خاورميانه از صنعت توريسم در سال ۲۰۱۴ حدود ۷۰۰ ميليارد دلار برآورد شده است. با در نظر گرفتن اين ارقام و همچنين با تلاش كشورهاى عربى و به خصوص امارات كه به عنوان چهارمين قطب گردشگرى جهان شناخته شده ، سؤال اينجاست كه سهم ايران از بازار گردشگرى در سال هاى آتى چه ميزان خواهد بود؟
منطقه خاور میانه به دلیل مسائل سیاسی و نظامی در سال های اخیر دچار تغییرات فراوان در زمینه جلب و ورود گردشگر بوده و علیرغم تمام مشکلات سرعت رشد خود را حفظ کرده است. كشور مصر نيز عرضه كننده محصولات گردشگري فرهنگي ، عربستان صرفا مذهبي ميباشد که اين مواهب، با وجود مشكلات، سياسي و نظامي اين کشورها، صنعت گردشگري آن ها را تضمين ميكند و كشورهاي امارات ، مصر و عربستان با 70 درصد از كل درآمد گردشگري در خاورميانه طلايهدار هستند.
کشورهایی مانند امارات و ... که در حال حاضر عنوان کشور توریستی را یدک میکشند، در شرايطي گوی سبقت را از ما ربودهاند که جاذبههای تاریخی، باستانی و طبیعی ایران فراوانتر است ولي به علت مشكلات اقتصادي و سياست هاي داخلي هنوز توفيقي در جذب توريسم نداشته و از صحنه رقابت بينالمللي بازمانده است. براساس آمارهاى سازمان جهانى گردشگرى و يونسكو، در شرایطی که ايران به دليل برخوردارى از جاذبه هاى پرتعداد در سایه تمدنى كهن مى تواند جزء ۱۰ كشور اول دنيا به لحاظ ورود گردشگر باشد اما طبق آمارهاى گردش مالى سالانه صنعت توريسم در جهان ، كشور ايران كمتر از يك دهم درصد این گردش مالی را به خود اختصاص داده است. در حالی که همه ی آمار و ارقام گویای سیر رو به رشد و پرشتاب صنعت گردشگری در جهان است، صنعت گردشگری در ایران، طی سالیان گذشته نه تنها به سهم قابل قبولی در محاسبه درآمد ملی دست نیافته بلکه هر سال با افول بیشتری مواجه می شود اين در حاليست که با توجه به برنامه ريزي هاي كلان دولت براي جذب دو درصد از گردشگران بين المللي كه رقمي بالغ بر 20 ميليون تن را در بر مي گيرد، حال با سياست هاي عمده دولت، چه سرنوشتي در انتظار گسترش توريسم در ايران است ؟
با وجود جاذبه هاي تاريخي بي نظير در سطح جهان ، جلوه بی همتای موهبت هاي طبيعي این سرزمین چون طبیعت چهار فصل و اكوسیستم های طبیعی و... هنوز امکان بهره برداری از این ثروت عظیم فراهم نشده و هر روز شاهد نابودی بخشی از این ثروت ملی هستیم و همچنان صنعت توریسم ایران گرفتار تنگناها و چالش ها باقی مانده است!
رونق جهانگردی و گردشگری در مسیر جاده ابریشم ، کاروانسراها، چاپارخانههای قدیمی ايران در سايه افزایش امنیت، توسعه راههای ارتباطی مناسب و تاسیسات متعددی جامانده است.
در سال۱۳۱۴ شمسی برای اولینبار ادارهای به نام «اداره جلب سیاحان خارجی و تبلیغات» در وزارت کشور و به دنبال آن نخستین آژانس جهانگردی ایران در سال۱۳۱۹ شمسی و در نهايت سازمان ميراث فرهنگي، صنایعدستی و گردشگري تاسيس شد. حضور متوليان و فعالان در سازمان ميراث فرهنگي، صنایعدستی و گردشگري مي توانست نويد بخش آينده روشنتري براي گردشگري اين مرز و بوم باشد که متاسفانه مجموع اخبار منتشر شده در سال هاي اخير نشانگر اين است که درآمد کشورهای خارجی از توریست ایرانی چهار برابر درآمد ایران از توریست خارجی است. امروزه بیش از هر زمان دیگری تعداد مقصدهایی که خود را آماده پذیرایی از گردشگران می کنند در حال افزایش است و کشور های منطقه با توليد محصولات توريستي، ساخت جاذبه های گردشگری و سرمایه گذاری در پروژه هاي گردشگري جديدي در راستای توسعه این صنعت رقابت می کنند، در حالی که در ایران که یکی از چهار تمدن کهن بشری است، منازعه میراث فرهنگی وگردشگری بر سر نوع کاربری ابنیه تاریخی موجود با شهرداری ها و سازمان ها و وزارت خانه ها ادامه دارد و در این میان چکش عدالت بر سر آثار تاریخی و گردشگری فرود می آید. صنعت گردشگری علاوه بر تاثیرگذاری در ابراز هویت ملی و ایجاد امنیت اجتماعی، موجب ارتقای ابعاد وسیع اقتصادی از جمله ایجاد فرصت های شغلی، درآمدزایی، کاهش فقر و گسترش عدالت اجتماعی و رفاه در جامعه می شود به طوری که توسعه صنعت گردشگری در زنجیره جهانی گردشگری مقدمه ای بر توسعه سرمایه گذاری دیگر بخش های اقتصادی خواهد بود.
مشکل اصلی این است که هنوز گردشگری به مثابه یک صنعت جایگاه خود را در اقتصاد کشور نیافته و مالک بزرگترین منابع نفت در جهان هنوز نتوانسته دلبستگی خود را به این منابع عظیم قطع کند و صحبت ها از قطع وابستگی اقتصادی به درآمدهای نفتی و ... را در حد سخنرانی ها و اخبار و تحليل ها باقي گذاشته است . مقایسه صنعت گردشگری ایران با کشورهایی همچون خاورمیانه، نقل محافل گردشگران ایرانی است. به طوريكه سالهاست این سوال در ذهن ما برجسته شده که چه مسیری را طی کنیم تا ایران نیز از صنعت توریسم و گردشگری بهره بیشتری ببرد؟ با این وجود، به نظر میرسد که تمرکز فراوان بر مقوله جذب گردشگران خارجی، ما را از توجه به رونق بخشیدن به گردشگری داخلی غافل داشته است؛ مقولهای که میتواند تمريني براي تقویت زیرساختهای گردشگری در کشور محسوب شده و در بلندمدت بستر مناسبی برای پذیرایی از گردشگران خارجی را ایجاد کند. امروزه رقابت میان کشورها در حوزه گردشگری به وجود جاذبه ها خلاصه نمی شود بلکه در چگونگی بازارسازی و بازارداری در گردشگری و جذب گردشگران و پاسخگویی به انتظارات آن هاست، در حالي که مهم ترين عنصر در صنعت گردشگری توليد محصولات توريستي است، اگر به داشته ها و ظرفیت های موجود در کشور بسنده کنیم، گردشگران به محصول وفادار نمی مانند و در نهایت برای تکرار تجربه باز نخواهند گشت.
نکته اي كه بسياري از کارشناسان و صاحبنظران صنعت گردشگري بر آن تاکيد دارند، خلاقیت و نوآوری در خدمات و ارائه محصول جدید در جهت حفظ بازار گردشگري است كه تا به امروز مغفول مانده!
جاذبههای گردشگری تنها یکی از معیارهای ورود گردشگر به یک کشور است و تبلیغات، تسهیلات و سیاستهای کلی در یک کشور هر کدام میتوانند سهم عمدهای در جذب گردشگر داشته باشند. ساليان متمادي به دلایل سیاسی یا دیگر دلایل، تبلیغات منفی در رسانههای خارجی به منظور مخدوش کردن چهره ايران و منزوی نمودن کشورمان در سطح بین المللی ادامه دارد در حالي که هيچ تلاشي موثري از سوي مسئولان صنعت گردشگري در کشور در جهت معرفی درست چهره واقعی کشورمان صورت نگرفته است. اين در حالي است که به رغم تلاش رسانه خارجي براي مخدوش کردن چهره کشورمان گردشگران خارجی با تجربه سفر به ايران، با زدودن تصوير ساختگي رسانه هاي خارجي ديدگاهشان نسبت به ايران تغییر مي يابد.
در این زمینه می توان از طرح همکاری سفرا و رایزنان فرهنگی که دير زماني است به فراموشي سپرده شده، در جهت روشن نمودن افکار جهانی و معرفی پتانسيل هاي گردشگري ايران بهره برد تا شاهد افزايش آمار گردشگران بين المللي در کشور باشيم. صنعت جهانگردی به عنوان فعالیت خدماتی، به میزان زیادی به افرادي وابسته است که در آن صنعت کار می کنند، اين در حالي که در صنعت گردشگري کشور جاي خالي نیروی انسانی کارآزموده و متخصص در امور جهانگردی در مؤسسات جهانگردی (از قبیل هتلها، کارکنان آژانسها و راهنمایان گردشگری) کاملا محسوس است. از آنجا که تربيت نيروي انساني کارآمد و ماهر ميتواند هر کشوري را به شاخصه هاي توسعه يافتگي نزديکتر کند، نيازمند برنامهريزي و سرمايهگذاري دراز مدت در عرصههاي مختلف مهارتي و ايجاد بسترهاي مناسب است.
بنابراين با برنامه ریزی و سیاستگذاري دولت در سال هاي آتي در خصوص تقويت فضای تخصصي گردشگری مي توان تحقق توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تربیت نیروی متخصص و کارآمد همگام با تحولات بين المللي درجهت افزایش کار آيی و اثر بخشی كاركنان را شاهد باشيم.
نکته آخر اينکه گردشگری ایران در سالهای آینده وضعیت نامطلوبي خواهد داشت، اگر که تنها نظاره گر باشيم.
