نسخه چاپي
ارسال به دوستان
چاقو و استفاده از آن همیشه در پرونده‌های جنایی پای ثابت نزاع‌ها و
درگیریها بوده و آمار استفاده از آن، چنانکه انتظار می‌رود سیر نزولی
نداشته است. آمارهای پزشکی قانونی نشان از آن دارد که سال گذشته 607 هزار و
329 نفر در کشور به‌خاطر درگیری و نزاع با سلاح سرد زخمی و 760 نفر هم
کشته شده‌اند. تا وقتی چاقو و قمه و دشنه و پنجه بوکس و بقیه انواع سلاح
سرد به راحتی در بازار یافت می‌شود و قانون نیز برای دارنده و حمل‌کننده و
استفاده‌کننده از این سلاح‌ها شرایط سختی برقرار نکند، اوضاع به همین شکل
پیش خواهد رفت. گرچه پیش از این، انتشار اخبار استفاده یا حمل چاقو توسط
نوجوانان یا درگیری دانش‌آموزان با چاقو چندان جدی گرفته نمی‌شد و برخلاف
کارشناسان و آسیب‌شناسان، نظر مدیران بر این بود که این گونه حوادث به سوژه
تحلیلی و خبری تبدیل نشود اما اکنون وضع بدتر شده است و نمی‌توان از کنار
آن به‌سادگی گذشت. شاید این لبه تیز واقعیت باشد!
سرهنگ مصطفایی، معاون مبارزه با جرایم جنایی کشور در ارتباط با اهمیت این
سوژه از آمار استفاده می‌کند و می‌گوید: «متوسط قتل با چاقو و سلاح سرد در
سال گذشته 39 درصد بود و بقیه قتل‌ها به طرق دیگر انجام گرفته است. برخی از
این جنایت‌ها در خانه یا محیط کار رخ می‌دهد و عامل جنایت ناخواسته با
توجه به در دسترس بودن چاقو به سوی قربانی‌اش حمله می‌کند، اما آن نوع
جنایاتی که باید به آن توجه بیشتری شود و نگران‌کننده‌تر است، سرقت‌های به
عنف و زورگیری با چاقوست.» حال تنها قانونی که درباره جرایم مربوط به سلاح
سرد موجود است، ماده 917 قانون مجازات اسلامی است. به موجب این قانون «هر
کس به وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرت‌نمایی کند، یا آن را
وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد یا با کسی گلاویز شود در
صورتی که از مصادیق محارب نباشد به حبس از 6 ماه تا 2 سال و تا 74 ضربه
شلاق محکوم خواهد شد.» نقص این قانون از آنجایی مشخص می‌شود که برای
نگهداری و حمل سلاح سرد غیرجنگی مانند کارد آشپزخانه و انواع چاقوهای ساده
جرمی تعریف و برای آن مجازاتی در نظر گرفته نشده است، مگر اینکه دارنده آن
برای فعالیت مجرمانه از این وسایل استفاده کند. وقتی سری به دادسراها به
ویژه دادسرای جنایی بزنید حتماً خواهید دید که بیشتر دزدان و حتی کسانی که
دست به قتل زده‌اند سن پایینی دارند. تبهکاران آماتور ترسی از چاقو و
چاقوکشی ندارند و استفاده از آن را نوعی افتخار می‌دانند، اخیراً پلیس
آگاهی تهران چند جوان 18-17 ساله را دستگیر کرده که با استفاده از چاقو و
قمه زورگیری می‌کردند و علامت جالبی برای خودشان طراحی و روی دستشان
خالکوبی کرده بودند، طرحی با نام «پادشاه.» پایین آمدن سن استفاده از سلاح
سرد، کاهش سن استفاده از سیگار در بین نوجوانان و جوانان و ... نشان از آن
ندارد که آسیب‌های اجتماعی گستره وسیع‌تری پیدا کرده پا به بازی بچه‌ها باز
کرده است. سال گذشته هم جوانان و نوجوانانی گاه جان ورزشکاران، افراد
قدرتمند و باتجربه‌ای را گرفته‌اند. مردم معتقدند جوانان چاقوکش چاقو را
چنان در دستشان می‌گیرند که لات‌های قدیمی را از ترس فراری می‌دهند.
کارشناسان درباره بالا رفتن آمار مرگ و میر در استفاده از چاقو می‌گویند:
«در گذشته نیز از این سلاح در نزاع و دعواهای خیابانی استفاده می‌شد، اما
آن دوره نحوه استفاده از چاقو را هم می‌دانستند و هنگامی که حمله می‌کردند
می‌دانست چطور ضربه بزنند که طرف جان خود را از دست ندهد و به قول خودشان
فقط خطی می‌انداختند و می‌رفتند. اما چاقوکش‌های تازه کار امروزی هیچ از
چاقوکشی نمی‌دانند و تیغه چاقو را تا دسته به بدن حریف خود فرو می‌کنند.
توجه به قانون همیشه بوده است، اما انگار جوانان امروزی نمی‌دانند که با
این کار، خودشان را به چوب دار نزدیک می‌کنند.» سردار احمدیمقدم در یکی از
مصاحبههایش با اظهار تأسف از پایین آمدن سن استفاده از سلاح‌هایی مانند
قداره، شمشیر، پنجه بوکس، چاقو و چاقوی ضامندار گفته بود: «در گذشته اراذل
و اوباش از این آلات استفاده می‌کردند اما اکنون جوان 17 ساله که هیچ
سابقه‌ای ندارد در نخستین استفاده از این ابزار مرتکب قتل می‌شود که اگر
حرفه‌ای می‌بود مرتکب قتل نمی‌شد.» وی همچنین نظر داده بود: «افزایش خشونت
با سلاح سرد در نتیجه گسترش و ترویج استفاده از این سلاح‌ها در فیلم‌های
خارجی و حتی کم توجهی به برخی موارد توسط صدا و سیما و فیلم‌های توزیعی در
بازار و نیز بازی‌های رایانه‌ای بوده است و امیدواریم مجلس شورای اسلامی
قانون ممنوعیت سلاح سرد را با فوریت به تصویب نهایی برساند.»
دو سال پیش، در آذرماه وقتی زورگیران جوان با چاقو و قمه به مردی در
خیابان خردمند تهران حمله کردند. فیلم زورگیری‌شان همه جا منتشر شد و همین
رسانه‌ای شدن آن باعث شد، صدا و سیما نیز آن را پخش کرد و موجی از نگرانی
را در بین پایتخت نشینان انداخت. همین بود که آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس
قوه قضائیه در جمع مسئولان عالی قضایی با تأکید بر ضرورت افزایش سطح امنیت
در کشور و با اشاره به بروز جلوه‌هایی از ناامنی که در رسانه‌‌ها منعکس
شده است، عنوان کرد که وقوع این جنایات و انتشار فیلم موجب ناامنی است و
هرچند در تمام دنیا این وقایع و حوادث وجود دارد، اما چنین اتفاقاتی در
کشور اسلامی ما تکان‌دهنده است و نیروی انتظامی باید دور جدید برخورد با
اشرار را آغاز کند و حسب موازین شرعی و قانونی مصوب، تفاوتی میان
به‌کارگیری سلاح سرد یا گرم وجود ندارد و حکم محاربه و مجازات آن نیز اعدام
است.
برای مبارزه با این مشکل اجتماعی چه باید کرد؟ پلیس با برگزاری طرح‌های
امنیت محور یا برخورد با اراذل و اوباش و دستگاه قضایی با برخورد با چاقو
به دستان و چاقو کشان تلاش خود را برای به وجود آوردن امنیت و افزایش احساس
امنیت به‌کار بسته است اما آیا با برگزاری مانور یا طرح‌های مقطعی مشکل
چاقوکشی برای همیشه از ریشه حل می‌شود؟ آیا همیشه باید منتظر حادثه‌ای پر
سروصدا مثل مرگ معلم فیزیک بروجردی یا زورگویان خیابان خردمند و انتشار
فیلم آن در شبکه‌های اجتماعی باشیم و بعد طرحی مقطعی اجرا کنیم و تا مدتی
در سایه امن این حوادث بخوابیم و در حادثه بعدی بیدار شویم؟
