نسخه چاپي
ارسال به دوستان
چهارتاقی «گره» یکی از ۵ آتشکده بزرگ جنوب کشور است که با مشکلاتی همچون وجود کارخانه سنگ شکن در حریم آن، چرای دام و... روبرو است.
به گزارش صبح تهران به نقل از ایلنا، چهار تاقی یا آتشکده «گره» بنایی متعلق به دوران ساسانی است که یکی از ۵ آتشکده بزرگ جنوب ایران به حساب می‌آید.
این چهارتاقی که در ۵۵ کیلومتری شهرستان کازرون در استان فارس قرار گرفته، با وجود آنکه در فهرست آثار ملی جای گرفته است، اما حریم و عرصه آن هنوز تعیین و مصوب نشده و همین امر مشکلاتی را برای این اثر به وجود آورده است.
سیاووش آریا (کنشگر مدنی و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران) در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا در مورد مشکلات این بنا گفت: حدود ۵ الی ۶ سال پیش کارخانه سنگ شکنی در حریم این اثر احداث شده است که ممکن است؛ بهره‌برداری‌هایی را نیز از سنگ‌های این منطقه انجام داده باشد، در حالی که اینجا تنها یک اثر نیست؛ بلکه یک محوطه باستانی است و در اطراف آن آثار دیگری همانند استودان، خرفت خانه زرتشتیان و کتیبه پهلوی قرار دارد.
وی اظهار کرد: این محوطه در دوران اسلامی نیز آباد بوده و سفال‌های دوران سلجوقی در آن پیدا شده است، همچنین پناهگاه صخره‌ای متعلق به دوران قاجار در آن قرار دارد که همه نشان از مهم بودن این محوطه دارد.
آریا در مورد دیگر مشکلات موجود در این محوطه توضیح داد: متاسفانه حفاری‌های غیر مجازی در اطراف این محوطه وجود دارد که البته سازمان میراث فرهنگی آنقدر نیرو و امکانات ندارد که بتواند برای هر اثر نگهبان بگذارد، بنابراین باید با فرهنگ سازی میان مردم و با کمک انجمن‌ها و نهاد‌های دانشگاهی آموزش خانه به خانه به جوامع محلی داده شود تا مردم برای حل این مشکل اقدام کنند.
وی همچنین به گذر گوسفندان از این محوطه اشاره کرد و گفت: باید جوامع محلی آگاه شوند و گوسفندان را از این منطقه عبور ندهند، زیرا مواد شیمیایی فضولات حیوانات برای آثار سنگی ضرر دارد.
این پژوهشگر تاریخ افزود: این آثار، ملی هستند و زمانی که شاهدیم؛ سازمان میراث فرهنگی توان کافی را ندارد، توقع داریم که نهاد‌های دیگر مانند استانداری، شورای شهر، شهرداری و فرمانداری، دهیاری و... به کمک بیایند تا آثار ملی کشورشان را حفاظت کنند، زیرا آنها هم جزئی از این کشور هستند.
کارخانه اجازه بهره‌برداری ندارد
محمدرضا معینی (رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کازرون) با اشاره به اینکه آتشکده گره اثری بااهمیت است که در مسیر شاهی قرار داشته و در ۵ سال اخیر ۳ بار مرمت شده است، گفت: ما پیشنهاد تعیین عرصه و حریم این اثر که یکی از شاخص‌ترین آثار ما است را ارائه کرده‌ایم و حریم و عرصه موقت نیز برای آن در نظر گرفته‌ایم.
وی در ارتباط با کارخانه سنگ‌شکن واقع در نزدیکی این اثر و اینکه گفته می‌شود؛ این کارخانه از سنگ‌های محوطه باستانی بهره‌برداری می‌کند؛ توضیح داد: این کارخانه که در سال‌های پیش ساخته شده، اجازه استفاده از سنگ‌ها و برداشت از محوطه را ندارد، بارها به آنها تذکر داده‌ایم و آنها واقف هستند که نباید از این منطقه برداشت کنند.
وی با اشاره به اینکه کازرون بسیار گسترده است و با پراکندگی آثار روبرو است، ادامه داد: بنابراین روند حفاظتی ما به سمت درگیر کردن جوامع محلی، معتمدین محل و انجمن‌ها حرکت می‌کند و همین مساله سبب شده است که با رشد منفی در حفاری‌های غیرمجاز روبرو باشیم، در خود چهارتاقی و اطرافش حفاری غیرمجازی در ۵ شش ماه اخیر نداشتیم و حفره‌ها متعلق به مدت‌ها پیش است.
معینی در پاسخ به اینکه چرا در اطراف این اثر گوسفندان چرا می‌کنند، اظهار کرد: در عرصه چهارتاقی هیچ علفی نیست که دام‌ها آنجا چرا کند و بیشتر در حریم آن چرای دام وجود دارد، و البته همین هم به بحث حفاظت کمک می‌کنند.
